ประวัติความเป็นมา
ตามที่มหาวิทยาลัยนเรศวรได้จัดให้มีหน่วยตรวจสอบภายในขึ้นเมื่อประมาณปี 2535 โดยปฏิบัติหน้าที่ขึ้นตรงต่ออธิการบดี เพื่อให้เป็นไปตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 17 สิงหาคม 2519 ซึ่งกำหนดให้ส่วนราชการที่เป็นกระทรวง ทบวง กรมและส่วนราชการที่เทียบเท่า มีอัตรากำลัง เพื่อทำหน้าที่เป็นผู้ตรวจสอบภายในของส่วนราชการ
การตรวจสอบภายในภาคราชการ ได้รับการปรับปรุงและพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปัจจุบันรัฐบาลได้ให้ความสำคัญกับระบบการตรวจสอบภายในอย่างมาก เนื่องจากการตรวจสอบภายในเป็นองค์ประกอบที่สำคัญของระบบการบริหารจัดการที่ดี (Good Governance) ซึ่งเป็นยุทธศาสตร์หลักของรัฐบาลที่นำมาใช้ในการบริหารราชการแผ่นดิน ประกอบกับระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการตรวจสอบภายในของส่วนราชการ พ.ศ. 2551 ได้กำหนดความหมายของหน่วยตรวจสอบภายใน หมายความว่าหน่วยงานที่รับผิดชอบงานตรวจสอบภายในของส่วนราชการตามที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการ
ฉะนั้นเพื่อให้การบริหารงานตรวจสอบภายใน สอดคล้องกับภาระงานในปัจจุบันที่มีปริมาณเพิ่มมากขึ้น กอรปกับเป็นหลักประกันขององค์กรในด้านการประเมินประสิทธิผลและประสิทธิภาพ ของระบบการควบคุมภายใน รวมทั้งการเป็นผู้ให้คำปรึกษากับฝ่ายบริหารในการปรับปรุงการทำงาน เพื่อเพิ่มประสิทธิผลและดูแลให้มีการใช้ทรัพยากรอย่างประหยัดและคุ้มค่า และเป็นไปตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการตรวจสอบภายในของส่วนราชการ พ.ศ.2551 จึงได้ยกสถานะหน่วยงานขึ้นเป็นสำนักงานตรวจสอบภายใน ซึ่งสรุปความเป็นมาได้ดังนี้
7 พ.ย.2552-30 ก.ย.2561 ยกฐานะเป็นสำนักงานตรวจสอบภายใน สังกัด สำนักงานอธิการบดี
1 ต.ค.2561-21 พ.ย.2563 ยุบรวมกองพัฒนาคุณภาพการศึกษาและสำนักงานตรวจสอบภายใน
โดยใช้ชื่อใหม่ว่า “กองตรวจสอบและกำกับกิจการมหาวิทยาลัย”
22 พ.ย.2563-23 ก.ค.2564 เปลี่ยนชื่อจากเดิม “กองตรวจสอบและกำกับกิจการมหาวิทยาลัย”
เป็น “กองตรวจสอบและเสริมสร้างธรรมาภิบาล” และย้ายงานประกันคุณภาพการศกษา สังกัดกองตรวจสอบและกำกับกิจการมหาวิทยาลัย เป็น งานประกันคุณภาพการศึกษา สังกัดกองพัฒนาคุณภาพการศึกษา
24 ก.ค.2564-15 ก.ย.2566 เปลี่ยนชื่อและย้ายสังกัดจากกองตรวจสอบและเสริมสร้างธรรมาภิบาล สังกัด สำนักงานอธิการบดี เป็น ฝ่ายตรวจสอบและเสริมสร้างธรรมาภิบาล สังกัด สำนักงานสภามหาวิทยาลัย
16 ก.ย.2566 – ปัจจุบัน ย้ายฝ่ายตรวจสอบและเสริมสร้างธรรมาภิบาล สังกัด สำนักงานสภามหาวิทยาลัย ไปสังกัดสำนักงานอธิการบดี และเปลี่ยนชื่อเป็น “สถานตรวสอบภายใน” โดยมีฐานะเทียบเท่ากอง
